İçindekiler:
İnternet teknolojilerinde madalyonun iki yüzü vardır. Bizler interneti kullanırken sadece tek taraflı düşünüyoruz. Sitelere giriyor, alışveriş yapıyor, online eğitimlere katılıyor, dosyalar ve görseller paylaşıyoruz. Madalyonun bu yüzü aslında bizim tarafımızdan internet kullanımının yüzeysel bilgiyle sınırlı olduğunu gösteriyor. Madalyonun diğer yüzüne ise bilinçli ve güvenli internet kullanımı hakkında düşünerek bakabiliriz. İnternet maalesef tam anlamıyla güvenli bir yer değildir. Kimlik bilgilerini başka sitelere yönlendirme, dolandırıcılık, şifre avcılığı, dolandırıcılık, kredi kartı bilgilerinin çalınması gibi birçok güvenlik sorunu herkesin her an başına gelebilecek sorunlardır. Türkiye’de en çok yaşanan internet güvenli sorunu kişisel bilgilerin çalınmasıdır. Aldatıcı mesajlar, aldatıcı linkler ve başka sitelere yönlendirme internette bilgilerinizin çalınması için kullanılan tuzaklardır. Bilgi teknolojileri Ve İletişim Kurumu’nun yani kısaca BTK’nın yayınladığı internetin riskleri ve zararları listesinde yer alan bazı sorunlar;
- Yanlış ve/veya Zararlı Bilgiye Erişim;
- Sanal Dolandırıcılık,
- Kişisel Bilgilerin Paylaşımı ve Kimlik Hırsızlığı (identity theft),
- Zararlı Yazılımlar,
- Oltalama (phishing),
Size çok masum gelen bir merhaba mesajı aslında sanal dolandırıcılığın oltası olabilir. Linke tıkladığınızda tüm kişisel bilgileriniz çalınabilir. İnternet bağlantısının güvenli olması birçok sorunla baş etmek için alınacak önlemlerden biridir. İnternetteki olası zararlı içeriklerden korunmak için güvenli internet hizmeti alabilirsiniz. Bilinçli internet kullanımı için herkesin dikkat etmesi gereken şeyler;
- İnternette kişisel bilgileri sınırlı tutmak( ev adresi vermemek gibi)
- Web tarayıcıda ve mobil işletim sistemindeki gizlilik ayarlarını açık tutmak
- İnternet bağlantı güvenliğinden emin olmak
- Her linke tıklamamak her mesaja yanıt vermemek
- Kötü amaçlı yazılımlardan korunmak için indirilenlere dikkat etmek
- İnternet güvenliği için güçlü şifreler belirlemek
- Alışverişi sadece şifreli bağlantı sağlayan güvenilir sitelerden yapmak
- Sanal ortamda tanışılan kişilere dikkat etmek
- Virüs koruma programlarını güncel tutmak
- Aile için internet filtreleri kullanmak
Tüm önlemleri almakla birlikte güvenli internet hizmetinden de yararlanmalısınız. İnternet kullanıcılarına ücretsiz olarak sunulan güvenli internet hizmeti servis sağlayıcılar tarafından verilir. Aile ve çocuk filtreleri gibi güvenlik önlemleri sunan bu hizmetten herkes ücretsiz olarak yararlanabilinir. Güvenli internet hizmetine geçmek için servis sağlayıcınızın online işlemler ya da sms ile verdiği hizmete başvurabilirsiniz. Bu hizmeti dilediğiniz zaman aktif edebilir dilediğiniz zaman iptal edebilirsiniz. Güvenli internet hizmeti temelde internet bağlantınızı kontrol altına alarak bağlantıyı zararlı içeriklerden korur. Aile ve çocuk olmak üzere iki profilde sunulur.
Güvenli İnternet Kullanımı Nasıl Çalışır?
Alternatif erişim hizmeti olan güvenli internet kullanımı hizmeti aile profili ve çocuk profili olmak üzere iki seçenek sunar. Çocuk profili ve aile profili kriterlerini sosyoloji, psikoloji, hukuk, pedagoji uzmanlarının oluşturduğu bir kurul belirler. Çocuk profili seçeneğinde sadece onaylanmış içeriklere erişim sağlanabilir. Bu profil seçeneğinde sosyal medya siteleri ve sohbet platformları yer almaz. Aile profili seçeneğinde ise onaylanmayan içeriklere erişim sağlanmaz. Farklı olarak sosyal medya, forum, oyun siteleri gibi sitelere erişim sağlanabilir. Ulaşmak istediğiniz bir internet sitesi güvenli internet hizmeti kapsamında mı öğrenmek için http://www.guvenlinet.org/tr/domain_sorgula.html üzerinden sorgulama yapabilirsiniz. Güvenli internet hizmetiyle ilgili tanıtım videoları, hizmet detayları, güvenli internetin önemi hakkındaki açıklamalar da https://www.guvenlinet.org.tr adresinde yer almaktadır.
Güvenli İnternet Nasıl Aktif Edilir?
Güvenli İnternet hizmetini Kablo Net’ten almak için 2126 SMS hattından mesaj atarak hizmeti aktif edebilirsiniz. İnternetin Güvenli Kullanımına İlişkin Usul ve Esasları tüm internet sağlayıcıları aynı şekildedir. Güvenli internet kullanımı broşür ve tüm açıklamalara resmi siteden ulaşılabilir. İnternetin daha bilinçli kullanılması için güvenli internet hizmetinden kolaylıkla yararlanabilir. Aslın güvenli internet kullanımı hizmeti sizin için bir internet filtreleme sistemi yaratır. Yani siz arama motorunda bir şey aradığınızda karşınıza sadece güvenilir siteler çıkar. Güvenli İnternet resmî sitesinde site sorgu hizmeti de verilmektedir. Güvenli İnternet hizmeti;
- Tamamen ücretsiz ve hukuki standartlara dayanan bir hizmettir
- Her internet kullanıcısı aile ya da çocuk profili seçeneklerinden birini seçebilir
- Hizmeti alan kişiler sadece kurul tarafından belirlenmiş güvenilir sitelere erişebilir
- Güvenli internet hizmeti istendiği zaman aktif ya da iptal edilebilir
- Hizmeti başlatmak için sms atmak yeterlidir
- İnternetteki zararlı içerikleri filtreleyen bir koruma sistemidir
Filtreleme sistemi uzmanların araştırmaları sonucunda oluşturulur. Hangi sitelerin hangi içeriklerin zararlı olduğuna uzmanlardan oluşan kurul karar verir. Türkiye’de internet kullanımı standartlarında kullanıcıyı koruma amaçlı düzenlemeler Güvenli internet Kullanımı kapsamında düzenlenmiştir. Bu hizmeti tercih edip etmemek kullanıcıların kendilerinin vereceği bir karardır. Ancak interneti bilinçli kullanmak, risk ve sorunlara karşı önlem almak için herkesin bu hizmetten yararlanması tavsiye edilir. Güvenli internet tanıtım döküm anlarına http://www.guvenlinet.org/tr/menu/25-Tanitim_Dokumanlari.html adresinden ulaşabilirsiniz.
Çocuklar İçin Güvenli İnternet Kullanımının Önemi
Dijital çağda doğmuş olan çocuklar için internet sıradan bir şeydir. Çocuklar akıllı telefonlardan, tabletlerden, bilgisayarlardan internete kolaylıkla girer ve sanal âlemde vakit geçirir. Oyun oynamak, eğitim almak gibi amaçlarla internete giren çocuklar her türlü sanal tehlikeye açıktır. Aniden bir siteye yönlendirilebilir ya da görmemeleri gereken şeyleri görebilirler. Bunlar anlık ve hızlı gerçekleşen şeylerdir. Türkiye’de internet kullanımı istatistiklerinde görüldüğü üzere çocuklar ve gençler kullanıcıların büyük bir bölümünü oluşturur. Yapılan araştırmalar Türkiye’de internet kullanımıma başlama yaşının ortalama 9 olduğunu gösteriyor. 6-10 yaş gurubundaki çocukların %36,9’u internet kullanıyor. 6-15 yaş arası çocukların %24,4’nünkendi bilgisayarı, %13,1’nin kendi cep telefonu var. Ve maalesef aileler çocukların internetle ilişkisi konusunda bilinçli davranmıyor. Çocukları oyalamak için ellerine cep telefonu, tablet gibi cihazları kolaylıkla veriyorlar. Bunun ne kadar riskli ve tehlikeli olduğunu bilmiyorlar. Sadece tek bir tıkla çocuklarımız hayatı boyunca unutamayacağı görüntülerle karşılaşabilir. Dijital çağın çocukları internetli doğdu. Ancak internetin riskleri ve zararlarına karşı korumasızlar. Çocuklar için güvenli internet kullanımı hizmetinden yararlanmak ailelerin görevidir. Çocuk filtresi aktif edildiğinde, çocuk internete girdiğinde zararlı içeriklerden korunur. İnternette çocukların risk altında olduğu durumlar şunlardır;
- Siber zorbalık
- Çevrim içi oyunlar veü internet bağımlılığı
- Cinsel içerikli mesajlarü
- Yabancılarla çevrimiçiü ve çevrimdışı iletişim
- Kişisel bilgilerin paylaşımıü
- Sanal dolandırıcılıkü
- Pornografi/Çocuküistismarı
- Şiddet / Nefret / Irkçılıkü
- Zararlı yazılımlar.ü
Çocuk filtresi tüm bu olası risklere karşı gerekli önlemleri almanızı sağlar. Çocuklar için güvenli internet kullanımı için gereken önlemler alınmazsa çocukların bireysel gelişimlerini geri dönülemez şekilde olumsuz etkileyecek durumlar yaşanabilir. Dijital çağın çocukları için aileler bilinçli internet kullanımı hakkında bilgiye sahip olmalıdır. Aileler için çocukları internetin zararlarından korumada en kolay ve en etkili çözüm güvenli internet kullanım hizmeti almaktır. Bu hizmeti bir mesajla aktif ederek çocuklarınızın internet güvenliğini kolaylıkla sağlayabilirsiniz. Çocuklar kod yazılımı gibi faydalı bilgilere erişebilir. Faydalı bilgilere erişirken zararlı içeriklerle karşılaşma riskinden kurtulurlar. Kablonet kullanıcıları 2126 SMS hattından mesaj atarak hizmeti aktif edebilirler. Güvenli internet hizmetinin resmi sitesi https://www.guvenlinet.org.tr üzerinden çok daha detaylı ve açıklayıcı dokümanlara, videolara ulaşabilirsiniz.
Güvenli İnternet Hizmeti İnternetin Hızını Yavaşlatır mı?
Türksat’ın fiber internet aboneliğinde güvenli interneti aktif ettiğinizde içerikler size gelmeden önce filtreden geçtiği için farkında olamayacağınız kadar ufak bir gecikme yaşanabilir. Ayrıca Kablonet’in Anti Virüs paketini aylık 3,99 TL’ye satın alabilirsiniz. Bu servis paketi ile dosya boyutu 20 MB’ın altındaki paketlerde bulunan zararlı yazılımları bilgisayarınıza daha indirmeden uzaklaştırabilirsiniz. Antivirüs servisini kullanan TÜRKSAT internet aboneleri, dosyalar tarafınıza gelmeden önce zararlı yazılım taramasından geçirileceği için gecikme yaşanabilir.